foto's: Wil G.K. Tjoa 

Edam is een monumentale stad met een rijk verleden

De gerestaureerde huizen langs de verstilde grachten, de smalle straatjes,de bruggen en een enkel plein weerspiegelen de sfeer en het leven in een kleine Hollandse stad van eeuwen geleden.

Wil je meer te weten komen over Edam? Bezoek de VVV site: https://www.vvvedamvolendam.nl/nl/edam 

Het uit 1737 daterende stadhuis van Edam staat in het hart van de stad aan het Damplein. Blijkens een gedenksteen in de hal is het gebouwd door de Edamse meester huistimmerman Jacob Jongh en werd de eerste steen gelegd door burgemeester Roelof Boot. Rechts van de ingang is het VVV-kantoor van Edam en de bovenverdieping gebruikt het Edams museum voor exposities.

Raadzaal

De raadzaal, de vroegere schepenzaal, verkeert nog in zijn oorspronkelijke staat met het door W. Rave geschilderde behang, voorstellend het oordeel van Salomon en de zalving van Saul. Een zalving is een rituele kroning door een hogepriester (met olie uit een gouden hoornbeker). De Messias betekent ook: de gezalfde.

De zaal doet nu dienst als trouwzaal van de gemeente Edam-Volendam, en nu ook als concertzaal voor de pianowandeling!
 

Om te komen luisteren bij de raadzaal, ga dan naar nummer 1 op de plattegrond!

Voor meer informatie over het stadhuis en over Edam: https://www.vvvedamvolendam.nl/nl/edam of bezoek het via onze plattegrond bij nummer 1.

Klik hier om terug naar boven te gaan.

 1

Dwars Cadeaus en Vinyl

In éen van de oude kaaspakhuizen aan de Voorhaven heeft Frank van den Berg  een winkel geopend bestaande uit een mix van bijzondere en snel wisselende interieursartikelen, originele cadeaus en gadgets, vinyl en pick-ups.

Platenbeurs, een uiteenlopend aanbod van vinyl (elpees en singles) maar ook CD's voor muziekliefhebbers.

www.dwars-edam.nl

Je kunt Studio achter Dwars terug vinden als nummer 3 op de plattegrond.

Klik hier om terug naar boven te gaan.

 3

Bakhuis de Koophandel is een pakhuis uit de 18e eeuw.

Het pand heeft een klokgevel met een gebeeldhouwde bekroning in Lodewijk XIV stijl. Kenmerkend voor een kaaspakhuis zijn de hoge, smalle ramen en lage plafonds zodat er veel kazen opgeslagen kunnen worden. Tevens kunnen de kazen makkelijk omgekeerd worden omdat ze niet te hoog opgestapeld liggen. Pakhuis de Koophandel is sinds het jaar 1916 in handen van de kaashandelaren Groot & Schardam. De firma Gestam bestaat inmiddels al meer dan 100 jaar en heeft in hun jubileumjaar het predicaat Koninklijk ontvangen.

De benedenverdieping is verhuurd aan een ambachtelijke broodbakker. Er wordt brood gemaakt op basis van een eigen desemcultuur en met duurzame of biologische meelsoorten. Tegelijkertijd worden de kazen van Gestam verkocht.

Vind Bakhuis de Koophandel terug als nummer 4 op de plattegrond.

Klik hier om terug naar boven te gaan.

 4

De Harmonie is een bruin café annex hotel-pension in de binnenstad van Edam. Tot 1680 was De Harmonie een bedrijf dat schepen in de stad Edam voorzag van scheepsmaterialen en drinkwater. Voor dit doel was er een waterput onder de achterplaats van het café. Deze put is nog geheel intact en is 6x6x5 meter. Na 1680 is het bedrijf een pension geworden. 

Van 1850 tot 1960 is De Harmonie een kroeg geweest waar de arbeiders vrijdags hun loon uitbetaald kregen en het terstond voor het grootste deel weer opmaakten.

De eigenaar stelde in oude tijden orde op zaken als dat nodig was en dit deed hij met een "Engelse sleutel" en dit is tot op heden de bijnaam voor het café. De Engelse sleutel gaat nog steeds van eigenaar tot eigenaar als relikwie uit het verleden.

Bezoek de website van de Harmonie: www.harmonie-edam.nl, of bezoek het via onze plattegrond bij nummer 5.

Klik hier om terug naar boven te gaan.

 5

Het huis is in 1983 gebouwd en ligt in een rustig straatje midden in het historisch centrum van Edam. In het sfeervolle huis is het atelier gevestigd van beeldend kunstenaar Annemarie Abcouwer.

Tijdens het tekenen en schilderen is muziek onontbeerlijk.

Er was dan ook geen twijfel om het huis open te stellen voor de PianoWandeling. 

Op de plattegrond is dit huis te vinden als nummer 6.

Klik hier om naar boven te gaan.

 6

De rooms-katholieke Nicolaaskerk (Voorhaven 126) is een zogenoemde Waterstaatskerk. Ze is gebouwd in 1846 onder toezicht van ambtenaren van rijkswaterstaat als vervanging van een oudere kerk.  Het is een bijzonder sober, in klassicistische stijl opgetrokken bouwwerk, zonder ramen in de voorgevel.

Ook het interieur is met zijn wit gepleisterde muren van een grote eenvoud.

Vind de R.K. Kerk terug  als nummer 7 op de plattegrond.

Klik hier om terug naar boven te gaan.

 7

Nieuwehaven 58 werd gebouwd rond 1906. Op oude foto's is te zien dat het pand oorspronkelijk een houten klokgevel had, deze is in de tweede helft van de jaren dertig door een stenen trapgevel vervangen. Het oorspronkelijke lage huisje is gedurende de afgelopen eeuw vele malen verbouwd: in totaal 4 dakkapellen (ont-)sieren het dak en achter het huis is op de begane grond een uitbouw gemaakt, waardoor het pand veel groter is dan het van buiten lijkt.

Optredens vinden hier letterlijk plaats 'tussen de schuifdeuren', -die waarschijnlijk ook uit de jaren dertig stammen. 

Vind het huis als nummer 8 op de plattegrond.

Klik hier om terug naar boven te gaan.

 8

De huidige bewoners van dit voormalige kaaspakhuis aan de Nieuwehaven kochten het pakhuis ± 20 jaar geleden toen er nog (Edammer) kazen in lagen opgeslagen. Voor interieurvormgeefster Marijke Schipper en haar echtgenoot een droom die uitkwam om van een bedrijfspand een woonhuis te mogen en kunnen maken voor hun gezin met drie zonen.

De belangrijkste uitgangspunten hierbij: grote gebaren en respect voor het pand.

Voor menig Edammer bezoeker voelt het als een beetje thuiskomen omdat veel tieners als bijbaantje het kazendraaien had, waaronder het kazen draaien in 'de Vlijt'. 

Meer te weten komen over de studio van Marijke Schipper? Bezoek deze website www.studiomarijkeschipper.nl!

Vind het voormalige kaaspakhuis als nummer 9 op de plattegrond.

Klik hier om terug naar boven te gaan.
 9

 Spuistraat 13 is gekocht in 1980 van Fried Ton Rijwielen het was jaren de fietsenzaak van Edam.

Na een grondige verbouwing is dit pand jarenlang een dames- en herenkapsalon geweest.

De laatste jaren werd het pand verhuurd, totdat in 2017 de huurder er uit ging, toen is dit pand verbouwd tot woonhuis en kantoor. 

Op de plattegrond is de Spuistraat 13 te vinden bij nummer 10. 

Klik hier om naar boven te gaan.

10

Dit huis werd omstreeks 1540 gebouwd voor een rijke Edamse koopman en is het oudst bekende stenen huis van de stad. In die tijd was Edam nog een overwegend houten stad. Door de stenen wanden rondom en de natuurstenen kozijnen in de voorgevel was het een huis met een “rijke” uitstraling. 

In 1893 werd het zeer vervalllen pand door de gemeente gekocht, waarna het werd gerestaureerd door Pierre J.H.Cuypers, onder meer bekend door het Rijksmuseum en het Centraal Station. Sinds 1895 is het in gebruik als stedelijk museum.

Drijvende Kelder

Het huis is tot in het buitenland bekend om zijn 'drijvende kelder', een waterdichte gemetselde bak die op het grondwater drijft en dus op en neer beweegt.

Bezoek de site van het Edams museum: www.edamsmuseum.nl, of vind het op de plattegrond als nummer 11.

 11

Klik hier om terug naar boven te gaan.

Fleur je dag, stap binnen bij Sas Bloemiste Edam.

Binnenstappen bij Sas Bloemiste in Edam, gelegen onder de speeltoren van Edam, fleurt je dag!

Sas Bloemiste laat je in Edam graag meegenieten van de prachtige bloemen en planten die elke seizoenswisseling weer met zich meebrengt.

In de bijzondere bloemenwinkel kan je terecht voor mooie boeketten, planten voor binnen en buiten , rouw en trouwboeketten.

Naast de bloemen en planten is er een grote collectie glas en aardewerk voor binnen en buiten.

Tijdens de pianowandeling is de mooie tuin met vernieuwde tuinkamers opengesteld en kan er in de serre naar de prachtige pianoklanken worden geluisterd. Kleine Kerkstraat 22.

Bekijk bloemen en meer op de website: www.sasbloemiste.nl, en vind SAS bloemiste als nummer 12 op de plattegrond.

Klik hier om terug naar boven te gaan.
 12

De huidige eigenaars kochten deze plek in 1985. Toen stonden er nog 3 verwaarloosde plantenkassen van de familie Huisink. Een van de kassen is nu verdeeld in een serre en een atelier waar snaarinstrumenten worden gerepareerd en gebouwd. Het huisje , dat naast de kas stond, is gerenoveerd en uitgebreid tot wat het nu is.

Vind het huis als nummer 13 op de plattegrond.

Klik hier om terug naar boven te gaan. 

 13

De Tijdgeest

Gea Karhof (1945) is een grafisch kunstenaar die met behulp van de oude techniek van etsen een wereld visualiseert waarin op één prent vele culturen samengaan. Zo grijpt ze terug naar symbolen van oude culturen, die ze op haar vele reizen heeft bezocht, en combineert deze met twintigste-eeuwse iconen als Donald Duck en Marilyn Monroe.Er zijn door Gea kortgeleden een aantal etsen gemaakt op het thema muziek. Musici uit verschillende culturen en tijden worden met elkaar geconfronteerd in de handgekleurde etsen met bladgoud.

Bezoek de website van het atelier: www.geakarhof.nl, of vind het atelier terug als nummer 14 op de plattegrond.

Klik hier om terug naar boven te gaan.

14

Jan Nieuwenhuyzenplein 3 is gebouwd in 1968, toen zat de RABO bank erin.

Na een aantal jaren kwam Gerro de Boer Makelaardij hierin.

Sinds 2024 zit kapsalon Haar Sukces hier met haar bloeiende praktijk.

Je kunt Haar Sukces terug vinden als nummer 15 op de plattegrond.

Klik hier om terug naar boven te gaan.

15

De Doopsgezinde Vermaning is in 1702 gebouwd. Het is een ingetogen schuilkerkje, omringd door verschillende huizen, maar is vanaf de Kaasmarkt goed zichtbaar. De preekstoel, banken, het doophek en het verdere eikenhouten interieur dateren uit de bouwtijd. Het eenklaviers orgel, in 1903 gemaakt door Bakker en Timmenga uit Leeuwarden voor de Gereformeerde Kerk te Gaastmeer, is in 1992 overgeplaatst naar Edam.

Je kunt de kerk terug vinden als nummer 16 op de plattegrond.

Klik hier om terug naar boven te gaan.

16

foto’s A.P. van Ginkel

 Je kunt Makelaardij Gerro de Boer terug vinden als nummer 17 op de plattegrond.

Klik hier om terug naar boven te gaan.
 17

Het woonhuis aan de Breestraat nr. 8, ook wel genaamd “Het Hooge Huys”, werd tussen 1595 en 1598 gebouwd door J.J. Breemburgh als apotheek en woonhuis. In zijn lange leven heeft het huis vele eigenaren en even zoveel functies gehad.

Veel Edammers kennen het huis nog als de slagerij van de Jong. Ook aquarellist, beeldhouwer en schilder Benjamin Royaards woonde en werkte hier van 1963 tot 1969. Hierna waren Frieda en Feike Wassenbergh er gevestigd met hun antiek winkel.

In de periode 1967-1968 is het pand grondig gerestaureerd door de bekende architect C.W. Royaards. De huidige eigenaren hebben het pand in 1995 weer geheel in goede staat gebracht met veel aandacht voor de historische aspecten van het pand.

Op de plattegrond kun je het huis vinden op nummer 18.

Klik hier om terug naar boven te gaan.

18

Het betreft een voormalige vaarboerderij waarbij het vee in de zomer op de weilanden van de Zeevangpolder stond en dagelijks aldaar werd gemolken. In de winter stond het vee op stal in de boerderij. Het transport ging over het water met koeboten voor het vee en het hooi en met kleine roeibootjes voor het dagelijks melken.

Kenmerkend voor de boerderij is de zware houten draagconstructie van het vierkant waar het gehele dak op rust en die tot de nok open is. Dit was de hooiopslag en daar rondom waren de stallen met werk- en verblijfsruimten gesitueerd.

Bij een ruilverkaveling kwam de boerderij jaren leeg te staan en is in 1963 in zwaar verwaarloosde staat gekocht door een architect en verbouwd zoals hij nu nog steeds is.

Met respect voor het gebouw en haar geschiedenis heeft hij alle woonfuncties gerangschikt rondom het centraal gelegen vierkant om zo de sfeer en het karakter te handhaven.

We wonen hier sinds december 2024 tot volle tevredenheid en hebben alle ruimten en materialen met minimale aanpasssingen gelaten, zoals we ze aantroffen.

De boerderij aan de Grote Kerkstraat 62 is op de plattegrond te vinden onder nummer 19.

Klik hier om naar boven te gaan. 

 19